Polineuropatia alkoholowa – zapalenie nerwów obwodowych objawy

Problemy związane z układem nerwowym znacząco obniżają jakość życia. Jednym z nich jest polineuropatia, której objawy związane są z zaburzeniami czucia, a za którą odpowiadać mogą choroby przewlekłe, a także nadmierne spożywanie alkoholu. Nieleczona, może doprowadzić do poważnych konsekwencji. Sprawdź, czym jest polineuropatia, jaki ma związek ze spożywaniem alkoholu i jak ją leczyć.

Polineuropatia co to?

Polineuropatia wynika z uszkodzenia układu nerwowego; to stan, do którego dochodzi wskutek uszkodzenia wielu nerwów obwodowych tegoż układu. Na stan ten składa się cały zespół klinicznych objawów, które są bardzo charakterystyczne.

Uszkodzenie lub zapalenie nerwów obwodowych powoduje nieprawidłowości w procesie przewodzenia impulsów przez układ nerwowy organizmu. Powoduje to problemy takie jak: zaburzenia czucia lub uczucie drętwienia kończyn. Objawy takiego zaburzenia postępują, a nieleczone prowadzą do bardzo poważnych konsekwencji.

Polineuropatia dzieli się ze względu na rodzaj uszkodzonych włókien nerwowych.

• Polineuropatia czuciowa – uszkodzone zostają włókna czuciowe.
• Polineuropatia ruchowa – uszkodzone zostają włókna ruchowe.
• Polineuropatia autonomiczna – uszkodzone zostają włókna autonomicznego układu nerwowego.
• Polineuropatia mieszana – uszkodzone zostają włókna czuciowo-ruchowe.

Pomimo różnego rodzaju polineuropatii, objawy te zazwyczaj są do siebie zbliżone.

Polineuropatia – objawy

Wśród objawów uszkodzenia układu nerwowego wyróżniamy:

• zaburzenia ruchowe,
• zaburzenia fizjologiczne,
• zaburzenia autonomiczne,
• bóle kończyn,
• nadwrażliwość na bodźce,
• zaniki mięśni,
• parestezje (np. drętwienie kończyn, zaburzenia dotyku, mrowienie).

Objawy mogą dotyczyć różnych części ciała, mogą występować w innym nasileniu. Są one do siebie zbliżone, lecz zależne od rodzaju i przyczyn występowania polineuropatii.

Polineuropatia – przyczyny

Mechanizm występowania polineuropatii i jej objawów jest złożony, dlatego typuje się dwa rodzaje przyczyn jej występowania:

1. Polineuropatia wrodzona – do wystąpienia polineuropatii przyczyna się obciążenie genetyczne. Z uwagi na to, że taka polineuropatia występuje już od urodzenia, jej objawy rozpoznaje się już u małych dzieci.
2. Polineuropatia nabyta – taka polineuropatia rozwija się wskutek przebytych chorób lub chorób chronicznych. Na ryzyko jej wystąpienia wpływa również styl życia czy przyjmowane leki, a także zażywane środki odurzające, na przykład alkohol.

Częściej stwierdza się polineuropatię nabytą, a najczęstszym powodem jej występowania jest cukrzyca. Nawet 50% cukrzyków może odczuwać objawy wystąpienia polineuropatii, a za czynnik ich rozwoju odpowiada czas trwania cukrzycy i leczenie, jakiemu poddają się diabetycy. Innymi przewlekłymi chorobami, które mogą przyczyniać się do rozwoju stanu polineuropatii, są: choroby wątroby, choroby nerek, choroby nowotworowe.

Warto dodać, że częstą przyczyną rozwoju polineuropatii jest również nadmierne spożywanie alkoholu, zwłaszcza w przebiegu choroby alkoholowej. Może to wynikać między innymi z niedożywienia, jakie zdarza się u alkoholików – brak niezbędnych składników odżywczych, w tym niedobór witamin (zwłaszcza witaminy B1) może prowadzić do uszkodzeń w obrębie układu nerwowego. Innymi czynnikami odpowiadającymi za związek między alkoholizmem a polineuropatią są: negatywny wpływ etanolu na neurony, a także stres oksydacyjny czy reaktywacja mikrogleju rdzenia kręgowego. Na stan zapalny nerwów obwodowych, do którego dochodzi wskutek choroby alkoholowej, mówi się polineuropatia alkoholowa.

Polineuropatia alkoholowa

Konsekwencją nadmiernego spożywania alkoholu, często związanego z zaawansowaną chorobą alkoholową, są poważne i postępujące uszkodzenia w układzie nerwowym. Obok cukrzycy i innych chorób przewlekłych, alkoholizm uznaje się za jedną z częstszych przyczyn występowania polineuropatii – nawet co trzecia osoba nadużywająca substancji alkoholowych może zmagać się z polineuropatią alkoholową.

Alkohol wywiera toksyczny wpływ na cały układ nerwowy naszego organizmu, w efekcie dochodzi więc do licznych uszkodzeń w jego obrębie – rozpadają się osłonki mielinowe w nerwach obwodowych. Co więcej, również niedożywienie, często występujące w chorobie alkoholowej, zwłaszcza niedobór tiaminy (witaminy B1), przyczynia się do rozwoju choroby.

Najgorszy wpływ ma jednak niezwykle toksyczna pochodna alkoholu etylowego, czyli metabolit – aldehyd octowy. Wytrąca się on w naszej wątrobie za sprawą enzymu trawiennego, który rozkłada etanol między innymi do tej postaci. Aldehyd octowy odznacza się niezwykle wyniszczającym działaniem dla naszych komórek nerwowych, co znacząco zwiększa szanse na ich uszkodzenie, niekiedy nieodwracalne. W efekcie rozwija się pełnoobjawowa polineuropatia alkoholowa.

Neuropatia. Zapalenie nerwów obwodowych objawy

O ile polineuropatia dotyczy jednoczesnego uszkodzenia przynajmniej dwóch nerwów obwodowych, a o jej wystąpieniu świadczą osłabienie mięśni czy zaburzenia czucia, tak neuropatia alkoholowa jest stanem, w którym uszkodzeniu ulega przynajmniej jeden nerw wskutek nadużywania alkoholu. Objawem neuropatii może być utrata czucia w jednym miejscu, neuropatia nie jest więc dokładnie tym samym co polineuropatia. Nieleczona neuropatia również może prowadzić do dysfunkcji motorycznej.

Polineuropatia – zapobieganie

Z uwagi na przyczyny występowania polineuropatii, czyli choroby przewlekłe (cukrzyca, choroby nowotworowe, alkoholizm), zapobieganie polineuropatii polega przede wszystkim na wprowadzeniu zmian w swoim stylu życia. Należy prowadzić tryb życia taki, aby nie pogłębiać rozwoju chorób będących potencjalną przyczyną polineuropatii: pełnowartościowa dieta, bogata w białko i błonnik, aktywność fizyczna. Jeśli zmagamy się z konkretną chorobą chroniczną, pamiętajmy o niezaniedbywaniu jej leczenia – badajmy się regularnie i przyjmujmy odpowiednie leki. Jedynie kompleksowe działanie może zapobiec rozwojowi polineuropatii.

Polineuropatia – leczenie. Czy jest to możliwe?

Choć nie zawsze pełne wyleczenie objawów polineuropatii będzie możliwe, jej nieleczenie doprowadzi jedynie do pogłębienia tych dolegliwości i dalszego rozwoju choroby. Podobnie jak w przypadku profilaktyki mającej na celu niedopuszczenie do rozwoju polineuropatii, tak samo leczenie już pełnoobjawowej jednostki sprowadza się do podejścia kompleksowego.

Plan leczenia uzależniony będzie przede wszystkim od przyczyn uszkodzenia nerwów obwodowych. Ważne będą kwestie takie jak rodzaj choroby, czas jej trwania, stadium zaawansowania. Wprowadzić można dwa rodzaje leczenia:

• leczenie objawowe – polega ono na terapii opartej o stosowanie odpowiednich leków przeciwbólowych, przeciwdrgawkowych oraz antydepresantów. Na leczenie objawowe składać będą się także ćwiczenia fizyczne poprawiające wytrzymałość mięśni i mobilność – w tym celu warto rozważyć fizjoterapię;
• leczenie przyczynowe – polega na wyeliminowaniu czynników, jakie przyczyniły się do rozwoju objawów polineuropatii. Jeśli przyczyną są choroby przewlekłe, takie jak cukrzyca, istotną rolą będzie leczenie cukrzycy, przyjmowanie przepisanych leków i odpowiednia dieta. Jeżeli za rozwój polineuropatii odpowiada alkoholizm, wówczas w pierwszej kolejności wskazana będzie psychoterapia i abstynencja.

Podsumowanie

Na polineuropatię składa się cały zespół objawów związanych z zaburzeniami czucia. Przyczyną polineuropatii mogą być choroby przewlekłe, takie jak cukrzyca lub alkoholizm. Polineuropatia wpływa na jakość życia, a nieleczona prowadzi do poważnych, trwałych konsekwencji związanych z nieprawidłową pracą układu nerwowego. W przypadku wystąpienia jej objawów nie należy więc zaniedbywać tego stanu, gdyż polineuropatia ma charakter postępujący.